Image Alt

Adana

(Haziran 1890 - Mart 1891)

Ken’ân Rifâî’nin il eğitim müdürü olarak ikinci görev yeri Adana vilayeti oldu.

Bu göreve atandığında henüz 23 yaşındaydı.  Göreve geldikten sonra Adana ve civarındaki öğretim kurumlarının durumunu tespit ederek ihtiyaçlarını gidermeye yöneldi. Bölgede ilköğretim geleneği belli ölçüde yerleşmişti fakat sancak genelinde yalnızca üç tane ortaokul, bir tane de lise vardı. Rifâî, bölgede belirli merkezleri dolaşarak halkı bilinçlendirmeye ve okullar yaptırmak için imkanlar yaratmaya çalıştı.

Adana, o dönemde coğrâfî ve jeopolitik durumundan dolayı ekonomisi de güçlü olan bir sancaktı.  Ken’ân Rifâî burada görevli olduğu sürede bölgenin eğitim durumunu iyileştirmek için, şehrin maddî imkanlarını eğitim işlerine yönlendirmeye çalıştı. Dönemin valisi Şakir Paşa gibi bölge erkanı ile iş birlikleri geliştirdi.

Ancak, bu reformcu tavır bazı kesimlerin tepkisini çekti ve kendisine çeşitli iftiralar atıldı. Ken’ân Rifâî, bu iftiraların asıl sebebine dair şunları yazar:

“Adana’ya geldiğimde, on muallim üstleri başları yırtık pırtık karşıma çıktı ve on aydır maaş almadıklarını söylediler. Hemen Maarif Meclisi’ni toplayarak durumu anlattım ve çözüm istedim. Memuriyetimde gereksiz yere aylık 2000 kuruş alan bir kişinin görevine son verdik. Bu duruma içerleyen kimseler iftira mazbatası düzenledi.”

Rifâî’nin Adana’daki önemli faaliyetlerinden biri de bölgedeki yabancı okulları denetim altına almaktır. İşin gerçeği ticari hayatı ele geçirmek üzere olan gayrimüslimler, eğitim alanında da gerek okullarıyla gerek öğrenci sayılarıyla Müslüman nüfûsa oranla ileridedir. Fransız ve Amerikan kökenli yabancı okullar da yaygınlık kazanmaktadır. Rifâî, bölgedeki yabancı okulların Osmanlı eğitimine etkilerini dengelemek için mücadele eder.

Ken’ân Rifâî’nin Adana eğitim müdürlüğü dönemi, onun eğitimdeki kararlılığını, zorluklarla başa çıkma azmini ve dürüstlüğünü gösteren önemli bir dönemdir. Hem kişisel hem de mesleki hayatında aldığı bu dersler, onun ilerleyen yıllardaki başarılarının temelini oluşturdu.

Açık: Perşembe 09.00 – 14.00

Bebek Mah, Nef Bebeköy Sitesi, Bebeköy Sokak, 1J
Beşiktaş, İstanbul 34342

nefkrcenter@nefvakfi.org